Największe miasta w Polsce szykują się do wprowadzenia Stref Czystego Transportu, które wyeliminują najstarsze samochody z przestrzeni miejskiej. Problem ten dotyczy obecnie przede wszystkim Warszawy i Krakowa, jednak jeśli obecne trendy się utrzymają, z dużym prawdopodobieństwem zacznie obowiązywać także w reszcie Polskich miast.
Do 2026 roku, pojazdy niespełniające norm emisji Euro 3 (dla pojazdów zasilanych benzyną i LPG) lub Euro 5 (dla pojazdów z silnikami Diesla) zostaną całkowicie wykluczone z największych polskich miast – Krakowa oraz Warszawy. Stawia to przedsiębiorstwa operujące w tych terenach przed koniecznością podjęcia pilnych decyzji oraz nowych strategicznych inwestycji.
JAK EGZEKWOWANE BĘDĄ NORMY EMISJI SPALIN?
Kluczowym elementem przyszłych regulacji są systemy monitorowania pojazdów, które będą instalowane na rogatkach miast. Kamery te będą miały zdolność do odczytywania tablic rejestracyjnych pojazdów i automatycznego porównywania ich z danymi w Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców.
Dzięki temu, organy egzekwujące będą mogły w czasie rzeczywistym sprawdzać, czy dany pojazd spełnia obowiązujące normy emisji spalin. Właściciele samochodów, które nie spełniają wymogów, zostaną obciążeni mandatem. Dokładna wysokość i szczegółowe zasady nałożenia kar będą zależeć od lokalnych uregulowań, jednak na pewno będą stanowić znaczący czynnik odstraszający od łamania przepisów.
JAK SPRAWDZIĆ ZGODNOŚĆ AUTA Z NORMAMI?
Aby postępować zgodnie z nadchodzącymi przepisami, należy znać obowiązujące normy. Przede wszystkim warto sprawdzić normy emisji podane w dowodzie rejestracyjnym pojazdu. Informacje te, można również znaleźć w aplikacji mObywatel czy na portalu historiapojazdu.gov.pl.
CZEGO WYMAGAJĄ NORMY EURO 3 I EURO 5?
Normy EURO to seria regulacji wprowadzanych w Unii Europejskiej, mających na celu ograniczenie emisji szkodliwych substancji przez pojazdy. Pierwsze normy zaczęły obowiązywać w latach 90-tych, jako odpowiedź na rosnącą świadomość problemów związanych z zanieczyszczeniem powietrza. Wymagania te były stopniowo zaostrzone, by skłonić producentów do opracowywania czystszych technologii.
Norma EURO 3, wprowadzona w 2000 roku, była znaczącym etapem ewolucji. Zawierała ona bardziej rygorystyczne limity emisji dla pojazdów, zwłaszcza pod względem tlenków azotu (NOx), węglowodorów i tlenku węgla dla silników benzynowych. Maksymalne dopuszczalne wartości wynosiły odpowiednio 0,15 g/km, 0,2 g/km i 2,3 g/km.
Norma EURO 5, obowiązująca od września 2009, poszła o krok dalej, nakładając jeszcze bardziej restrykcyjne ograniczenia, szczególnie dla silników Diesla. Maksymalna emisja NOx dla tych silników została ograniczona do 0,18 g/km. Wprowadzono także nowe limity dotyczące emisji cząstek stałych, ustalając je na poziomie 0,005 g/km.
KONTROWERSJE ZWIĄZANE Z PRZEPISAMI
Kontrowersje wokół norm nasiliły się, podczas problemów z kontrolą normy w systemie CEPIK. Tysiące właścicieli pojazdów napotkało problem z błędnymi lub brakującymi danymi w systemie, dotyczącymi normy emisji spalin ich pojazdów. Wynikają one głównie z niedoskonałości algorytmu używanego do klasyfikacji pojazdów. Algorytm ten, oparty na roku produkcji pojazdu oraz czynnikach takich jak moc, pojemność silnika, wariant nadwozia czy wersja modelu, czasami niewłaściwie przypisuje pojazdom normy emisji spalin.
Błędne dane o normie emisji spalin mogą wpłynąć na ograniczenia w dostępie do stref czystego transportu w miastach, a także na potencjalne opłaty związane z daniną od aut spalinowych. Dla kierowców, którzy odkryją błędy w przypisanych normach emisji spalin, konieczna jest wizyta w wydziale komunikacji, aby dokonać korekty wpisu. Do tego potrzebne są jednak specyficzne dokumenty, takie jak świadectwa zgodności, które nie zawsze są łatwo dostępne dla właścicieli pojazdów. Warto, aby każdy właściciel pojazdu samodzielnie sprawdził przypisaną normę emisji spalin, aby uniknąć tym samym problemów związanych z nieprawidłowymi danymi w systemie.